Ergonomics là gì? Vì sao doanh nghiệp cần quan tâm đến Ergonomics?
Ergonomics giúp ngăn ngừa rối loạn cơ xương nghề nghiệp và tăng hiệu suất lao động. Áp dụng khoa học Ergonomics là xu hướng thiết yếu đối với doanh nghiệp hiện đại.
1. Ergonomics là gì?
Ergonomics (hay còn gọi là Nhân trắc học lao động) là ngành khoa học nghiên cứu mối quan hệ giữa con người và các yếu tố trong môi trường làm việc như thiết bị, tư thế, ánh sáng, tiếng ồn, thời gian làm việc... Mục tiêu là thiết kế môi trường làm việc phù hợp với thể chất – tâm lý con người, từ đó giảm nguy cơ chấn thương, tăng sự thoải mái và hiệu suất làm việc.
2. Tác hại khi thiếu Ergonomics trong lao động
2.1. Rối loạn cơ xương nghề nghiệp (MSDs)
Tư thế ngồi sai, làm việc lặp đi lặp lại gây viêm khớp, đau lưng, cổ tay, thoát vị đĩa đệm.
Hội chứng ống cổ tay, đau vai gáy, căng cơ lưng mãn tính.
2.2. Mất tập trung – giảm năng suất
Ngồi sai tư thế, ánh sáng kém, gây mỏi mắt – nhức đầu.
Tăng sai sót, giảm tốc độ xử lý công việc.
2.3. Tăng nguy cơ tai nạn lao động
Không gian làm việc chật chội, chiều cao bàn ghế không phù hợp gây vấp ngã, va đập.
2.4. Tăng chi phí y tế và gián đoạn sản xuất
Nhân viên nghỉ việc do bệnh nghề nghiệp dẫn đến gián đoạn sản xuất, chi phí bồi thường, tuyển dụng thay thế tăng cao.
3. Lợi ích khi áp dụng Ergonomics
- Cải thiện sức khỏe thể chất và tinh thần: Giảm căng thẳng, mệt mỏi trong giờ làm.
- Tăng năng suất lao động: Nhân viên làm việc thoải mái, tập trung lâu hơn.
- Giảm rủi ro tai nạn lao động: Bố trí khoa học giúp làm việc an toàn hơn.
- Tăng sự gắn bó nhân viên: Môi trường làm việc thân thiện, thoải mái.
- Nâng cao hình ảnh doanh nghiệp: Được đánh giá cao về trách nhiệm với người lao động.
4. Căn cứ pháp lý liên quan đến Ergonomics tại Việt Nam
-
Luật An toàn, Vệ sinh Lao động 2015:
Điều 7 & Điều 18 yêu cầu người sử dụng lao động phải đánh giá nguy cơ và cải thiện điều kiện lao động. -
Thông tư 19/2011/TT-BYT:
Hướng dẫn quan trắc và đánh giá điều kiện lao động, bao gồm tư thế làm việc, ánh sáng, tiếng ồn, nhiệt độ. -
QCVN 03:2019/BYT:
Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về điều kiện vi khí hậu trong môi trường lao động. -
Tiêu chuẩn Việt Nam TCVN 7742:2007:
Ergonomics trong thiết kế nhà xưởng, chỗ ở công nhân. -
ISO 11226:2000:
Ergonomics - Evaluation of static working postures (đánh giá tư thế làm việc tĩnh).
5. Các phương pháp đánh giá tư thế lao động phổ biến
Phương pháp | Mục đích | Đặc điểm |
---|---|---|
RULA (Rapid Upper Limb Assessment) | Đánh giá nguy cơ cho phần thân trên | Dễ thực hiện, dùng cho văn phòng |
REBA (Rapid Entire Body Assessment) | Đánh giá tư thế toàn thân | Phù hợp sản xuất, bảo trì |
OWAS (Ovako Working Posture Analysis System) | Đánh giá tư thế nâng, xoay, cúi | Ứng dụng trong công nghiệp nặng |
NIOSH Lifting Equation | Tính toán nâng vật nặng | Giới hạn khối lượng an toàn |
6. Hướng dẫn triển khai Ergonomics hiệu quả trong doanh nghiệp
- Khảo sát môi trường làm việc: Ghi nhận thực tế tư thế, thời gian làm việc, không gian bố trí.
- Đánh giá nguy cơ: Sử dụng công cụ như RULA, REBA để chấm điểm tư thế.
-
Cải thiện thiết bị:
Ghế công thái học (ergonomic chair), bàn đứng.
Ánh sáng đạt chuẩn (500 lux trở lên).
Gối đệm cổ tay, giá đỡ màn hình. - Đào tạo nhân viên: Hướng dẫn tư thế đúng, thói quen vận động.
- Thiết kế lại mặt bằng hợp lý: Dựa theo kích thước cơ thể học trung bình, giảm khoảng cách với công cụ.
- Theo dõi và cải tiến định kỳ: Đánh giá lại sau mỗi 6–12 tháng.
7. Kết luận
Ergonomics không chỉ là cải tiến kỹ thuật mà là chiến lược đầu tư cho sức khỏe và năng suất lao động. Doanh nghiệp áp dụng hiệu quả sẽ:
- Giảm thiểu các bệnh nghề nghiệp phổ biến như đau lưng, thoái hóa khớp, căng thẳng thị giác.
- Tăng sự hài lòng và gắn bó của người lao động, giảm tỷ lệ nghỉ việc.
- Tối ưu hóa hiệu quả vận hành, tiết kiệm chi phí bảo trì thiết bị và đào tạo lại nhân sự.
- Đáp ứng các yêu cầu pháp lý ngày càng nghiêm ngặt về điều kiện lao động.
- Góp phần xây dựng văn hóa doanh nghiệp an toàn – nhân văn – phát triển bền vững.
SGC khuyến nghị các doanh nghiệp nên đánh giá tư thế lao động định kỳ và cải thiện các yếu tố Ergonomics ngay từ hôm nay để đảm bảo sức khỏe lâu dài cho đội ngũ lao động và nâng cao năng lực cạnh tranh.
Liên hệ SGC để được tư vấn xây dựng chương trình đánh giá & cải tiến tư thế lao động chuyên nghiệp, phù hợp với từng ngành nghề.
📞 Hotline: 098 670 9307
📧 Email: info@hsevn.com.vn
🌐 Website: https://hsevn.com.vn